Recensie: Borgman (Alex van Warmerdam, 2013)

Marina (Hadewych Minis) heeft samen met haar man Richard (Jeroen Perceval) en drie kinderen een goed leven. De familie woont in een grote villa, heeft een au pair, een tuinman en hoeft niet op de centen te letten. Een gelukkig gezin dus. Maar dan staat op een dag zwerver Camiel Borgman (Jan Bijvoet) voor de deur die claimt Marina te kennen. Wanneer zij ontkent gaat Richard door het dolle en slaat Camiel helemaal in elkaar. Marina voelt zich schuldig en laat Camiel, zonder dat haar man het weet, in het tuinhuisje verblijven totdat hij hersteld is van zijn verwondingen. Vanaf dat moment gebeuren er vreemde dingen in en rondom het huis. Marina raakt steeds meer vervreemd van haar man en ook de kinderen vertonen raar gedrag. Dat Camiel niet de ‘gewone’ zwerver van de straat blijkt te zijn is al snel duidelijk, maar wie is hij dan wel?

Met Borgman levert regisseur Alex van Warmerdam een sterke Nederlandse horrorfilm af. Het is een zeer raadselachtige, en daardoor spannende, film. Om de een of andere manier wil Camiel het gezin van Marina straffen maar waarom? Omdat ze veel geld hebben? Omdat ze egoïstisch zijn?

De manier waarop Borgman te werk gaat geeft kippenvel, alles gaat met zo’n precisie, kalmte en beleefdheid dat het bijna de normaalste zaak van de wereld lijkt om iemand van het leven te beroven. Borgman en zijn crew, die bestaat uit o.a. Alex van Warmerdam zelf, Eva van de Wijdeven en Annet Malherbe, lijken op het eerste gezicht doodnormale aardige mensen. Maar als kijker kom je er al snel achter dat er iets niet klopt.

Borgman is een donkere film die hier en daar met een beetje humor wordt verlicht. De scene waarin Annet Malherbe een dokter moet spelen bijvoorbeeld, en dan een ijsstokje als instrument gebruikt. Zo droog en surrealistisch dat je er eigenlijk een beetje om moet lachen.

Dat Warmerdam van details houdt blijkt wel uit het feit dat hij de villa waarin gefilmd is speciaal voor deze productie heeft laten bouwen. En ook de tuin (die een redelijk grote rol speelt) is speciaal aangelegd. Warmerdam wilde, naar eigen zeggen, geen concessies doen. In een bestaand huis is bijvoorbeeld de lange gang weer te kort of er is te weinig licht. Het zelf bepalen van de set heeft uiteindelijk mooie, donkere en mysterieuze beelden opgeleverd. Zeker een waardevolle toevoeging aan de film.

En dan de minpunten, de film duurt ietwat lang (113 minuten) en borduurt op sommige delen wel heel lang door. Daarnaast zal ook niet iedereen de film ‘snappen’ en wellicht wat ingewikkeld vinden. De film suggereert vooral, maar toont niet altijd in beelden wat er aan de hand is. Naar het einde toe wordt de film vager en minder sterk.

https://dailymotion.com/video/x12yxbr

Al met al heeft Alex van Warmerdam met Borgman een (zeker voor Nederlandse begrippen) goed in elkaar gezette horror/thriller-productie afgeleverd. Spannend, raadselachtig en mysterieus. Maar voor sommigen wellicht iets té mysterieus. Mensen met wat minder geduld kunnen wellicht beter wachten op de dvd release, zonder pauze is het namelijk wel een lange zit.

[yasr_overall_rating size="--" postid="32486"]

Borgman draait vanaf vandaag, 29 augustus, in de bioscoop.