Auschwitz van Uwe Boll – Opdat wij niet vergeten

Nog voordat de opnames van Auschwitz begonnen, was deze film van Uwe Boll al controversieel. Hoe kon zo’n vreselijk slechte regisseur zich aan zo’n gevoelig onderwerp wagen? Een slechte naam heeft Boll niet voor niets, zijn films, waaronder de gamesverfilmingen House Of The Dead (2003), Alone In The Dark (2005) en Blood Rayne (2005), worden stuk voor stuk door de critici neergesabeld. Ook de IMDB-waarderingen, zijn notoir laag. Er is zelfs een online petitie die Boll over moet halen te stoppen als filmmaker. Dat Boll niet goed tegen kritiek kan, blijkt uit het feit dat hij in 2006 zijn grootste critici (en ik heb het hier niet over postuur) uitnodigde voor een bokswedstijd. Tja, als je niet kan winnen met goede films, dan maar met je vuisten. Toch is het niet raar dat juist een horrorregisseur een film wil maken over Auschwitz, wie kan immers beter de horror van een concentratiekamp verbeelden? Helaas komen Boll’s goede bedoelingen niet goed uit de was…

De feitelijke film is opvallend kort (zo’n 30 minuten). In deze film zien we hoe Joden en andere gevangenen met de trein aankomen bij concentratiekamp Auschwitz, gesplitst worden in groepen en vervolgens vergast worden. Boll laat elk aspect zien: hoe kinderen bij hun ouders worden weggehaald, de kleedkamers waar men zich uit moest kleden en het moment dat het gas de gaskamers instroomt. Maar Boll laat ook de dingen zien de men liever niet ziet: hoe kleine kinderen door het hoofd worden geschoten, hoe de mensen stikken, hoe lijken ontdaan worden van hun haar en gouden tanden en hoe ze tenslotte in de verbrandingsovens worden gestopt. Ondertussen hebben de kampcommandanten het over hun zwangere vrouwen en de problemen met de verbrandingsoven.

Hoewel ik Boll roem om hetgeen hij laat zien (het was immers wat zich in Auschwitz), vind ik het jammer dat hij niet de moeite heeft genomen er echt iets van te maken. De film is kort en het lijkt erop dat er figuranten zijn gebruikt om de rollen van de kampgevangenen te spelen. Ze tonen weinig emotie; geen schaamte als de mannen en vrouwen zich gezamenlijk uit moeten kleden, geen verontwaardiging over hun behandeling, geen angst over hun lot. Dit is jammer, want nu worden de slachtoffers weergegeven als onmenselijke wezens die lijdzaam hun dood afwachtten, hierdoor komt Boll’s boodschap niet goed over.

Als je echt geraakt wilt worden, kijk dan naar de documentaire die bij de extra’s staat. Deze documentaire, die wordt ingeleid door Simon Wiesenthal, laat beelden zien van de ontzetting van Auschwitz door de Russen. Schrijnend zijn de beelden van de wandelende skeletten, de dode baby’s en de menselijke proefkonijnen.
De DVD bevat ook enkele vraaggesprekken met Duitse jongeren: als losse documentaire en na afloop van de film. De gesprekken laten goed zien in hoeverre de Holocaust leeft onder de jongeren (in sommige gevallen dus compleet niet) en wat zij er nu nog van kunnen leren. Boll stelt in ieder geval een aantal interessante vragen.

Uit educatief oogpunt is dit een interessant product, maar een volwaardige film is Auschwitz niet. Als je hem koopt doe het dan om de Holocaust nooit meer te vergeten.

Bloody Mary proefnotitie: Vooral geschikt voor een schoolmaaltijd. Auschwitz is verkrijgbaar op DVD en Blu Ray