Drie decennia aan Lovecraftiaanse games

Lovecraft en videogames lijken tegenwoordig een stuk makkelijker bij elkaar te passen. Het is misschien niet zozeer Lovecraft als schrijver zelf die een grote inspiratie is voor (horror)games, maar eerder de concepten en atmosfeer die hij wou neerzetten. Dus niet alleen bloed en tentakels, maar ook een grimmige, bijna nihilistische sfeer van wanhoop. Met nieuwe technologie en innovaties in gamedesign weten ontwikkelaars deze dingen steeds beter neer te zetten.

Toch zijn Lovecraftian videogames niet persé een nieuw fenomeen. Er zoveel verschillende games uitgekomen dat je het bijna een genre op zichzelf mag noemen. Maar eigenlijk ook weer niet gezien de games soms zo ontzettend divers zijn. Die diversiteit moeten we sowieso vieren, dus speciaal voor Lovecraft week werp ik een blik op een waar smörgåsbord aan Lovecraftiaanse horrorgames, zowel uit de oude doos als onze moderne tijd.

Van de oude stempel…

Alone in the Dark (Infogrames, 1992)

Niet alleen is de originele Alone in the Dark een super coole, al dan niet een beetje ouderwetse horrorgame, het is ook een van dé spirituele voorlopers van het survival horror genre. De game ziet er een beetje wonky uit tegenwoordig, maar diep in de gameplay van Alone in the Dark vind je de roots van onder andere Resident Evil en Silent Hill. Wat je misschien niet wist is dat het plot van de originele Alone in the Dark doordrenkt is met Lovecraftiaanse horror. Verken met Edward Carnby of Emily Hartwood de duistere villa Derceto en ontdek alle geheimen. Van de Necronomicon lezen tot op Deep Ones schieten in de kelder, het kon al in 1992.

Shadow of the Comet (Infogrames, 1993)

Uitgever Infogrames (tegenwoordig onderdeel van Atari) zag het in de jaren 90 wel zitten met die Lovecraft games. In 1993 kwam de ‘point and click’ adventure Shadow of the Comet op de markt. In de game speel je astronoom John Carter (uhu) die in 1910 een bezoek brengt aan de mysterieuze kustplaats Illsmouth (jaja) om een duister geheim te onderzoeken. Oké, het is allemaal niet zo héél vernieuwend, maar voor 1993 was dit een super coole adventure game met een paar mooie twists. Leuk detail: de opvolger van de game genaamd Prisoner of Ice uit 1994 was redelijk uniek omdat er een versie uitgebracht is die volledig Nederlandstalig is ingesproken. Voor die tijd was dat voor zo’n niche game best bijzonder.

Eternal Darkness: Sanity’s Requiem (Silicon Knights/Nintendo, 2002)

Waarschijnlijk de allereerste game met een ‘sanity’ meter! Eternal Darkness is een van die titels die tegenwoordig veel liefde krijgt als culthit maar ‘back in the day’ heel erg over het hoofd gezien werd. De game kwam exclusief uit voor de Nintendo Gamecube. Door het enorme succes van de Playstation 2 en de originele Xbox werd de psychologische survival horrortitel gewoonweg niet opgemerkt, desondanks de lovende kritieken die de game destijds kreeg. Eternal Darkness is een geweldige game die zich afspeelt over een tijdspanne van meer dan 2000 jaar. De spelers nemen de rol van een hoop verschillende personages aan die allemaal gelinkt zijn door de duistere ‘Tome of Eternal Darkness’. Dus heb je thuis nog een Gamecube ergens in een stoffig hoekje liggen en ken je deze vette game nog niet? Ga ervoor! Je krijgt er geen spijt van.

Call of Cthulhu – Dark Corners of the Earth (Headfirst Productions/Bethesda, 2005)

Dark Corners of the Earth was een van de eerste videogames die de moniker ‘Call of Cthulhu’ met zich mee droeg. Jaren later werd deze bekende naam ook retroactief toegevoegd aan Shadow of the Comet en Prisoner of Ice, maar voor Dark Corners moest het een begin voorstellen van een nieuwe reeks aan first person survival horror games. Desondanks dat het een prima en vooral heel erg atmosferische game werd was de ontvangst lauwtjes en moesten eventuele vervolgen wijken tot veel later. De game verkent voornamelijk twee van de meest bekende Lovecraft short stories, namelijk The Shadow over Innsmouth en The Call of Cthulhu maar geeft er uiteindelijk ook weer een eigen draai aan met een uniek overkoepelend verhaal. Ook Dark Corners werd een cult hit, en ook deze game heeft het in mijn mening zeker verdiend.

... naar een Indie revolutie…

Anchorhead (Michael Gentry, 1998)

Anchorhead is een text adventure, ook wel interactive fiction genoemd. Dat is op zich niet zo uniek, maar wat de game zo apart maakt is dat het vele jaren nadat dit soort games populair waren uitkwam. En tegenover (veel van) de text adventures van vroeger is Anchorhead zowel kwalitatief heel erg goed alsook super uitgebreid. In de game speel je een vrouw die met haar man verhuist naar het pittoreske stadje Anchorhead. Al heel gauw merk je dat er iets niet pluis is, maar dan is het wellicht al te laat? Anchorhead is een fantastisch voorbeeld hoe goed ‘interactive fiction’ kan werken. Als je houdt van lezen en puzzelen en een beetje geduld hebt is dit een echte must play. De game is een paar jaar geleden ook opnieuw uitgebracht op steam, dit maal met een hoop fantastische illustraties erbij. De originele versie is online gratis te spelen.

Amnesia: The Dark Descent (Frictional Games, 2010)

Amnesia mag dan wel niet één op één gebaseerd zijn op de Lovecraftiaanse mythos, echter de invloeden daaruit zijn niet te ontkennen. Ook de impact die de game had op de gaming wereld was gewoonweg gigantisch. De sterren stonden voor Amnesia op alle vlakken precies goed. Het zorgde voor een enorm aantal imitatiespellen en ‘spirituele sequels’, maar geen enkele daarvan kon tippen aan dit originele avontuur van duisternis, immersie, claustrofobie en doodsangst. Amnesia: The Dark Descent is echt zo’n game die de atmosfeer van een Lovecraft verhaal perfect weet neer te zetten. De game is zenuwslopend en de opbouw is super.

Eldritch (Minor Key Games, 2013)

Even heel wat anders nu. Eldritch is een first-person rogue-like game met een toffe, super kleurrijke artstyle. Als speler graaf je met je personage steeds dieper in één van de beschikbare levels (die allemaal op specifieke Lovecraft verhalen zijn gebaseerd) om zo geheimen en artifacten te vinden. Laten we eerlijk zijn, er is hier maar weinig sprake van een verhaal, maar wat is Eldritch toch een leuke en ontspannende game om te spelen. De art direction is iets waar je van moet houden, maar het is super tof om veel Lovecraftiaanse creaties in deze unieke stijl tegen te komen in de game (en om ervan weg te rennen).

Sunless Sea (Failbetter Games, 2015)

LOSE YOUR MIND. EAT YOUR CREW. DIE. Dat is hoe de ontwikkelaars van Sunless Sea de eerste pogingen van spelers omschrijven die zich aan deze game wagen. Accuraat. Sunless Sea is een super unieke rogue-lite. Jij bent de kapitein van een stoomschip die met een bepaald doel op ogen de duistere wereld van de ‘Unterzee’ gaat verkennen, een gigantische oceaan diep onder grond. De game is narratief gedreven en zeer goed geschreven, dit is mede dankzij de geweldige setting die gebaseerd op de Fallen London browser game. Het vereist enigszins wat moeite om je weg te vinden in Sunless Sea, maar doorzetters zullen een diepe en immersieve game ervaring opdoen.

...en door in de moderne tijd.

Bloodborne (From Software, 2015)

Tja wat valt er nou nog meer over Bloodborne te zeggen dan dat het een gruwelijke vette, bloederige en zenuwslopend moeilijke game is. Het is een creatie van From Software’s Hidetaka Miyazaki die eerder al geprezen werd als creative director van het geweldige Dark Souls. Een van de vetste dingen aan Bloodborne en waarom het zo goed past in het Lovecraftiaans rijtje is de opbouw van de game. Wat begint als een soort Victoriaanse Van Helsing setting met weerwolven en heksen veranderd langzaam maar zeker in een cosmische horrornachtmerrie, en de omgevingen veranderen dankzij de briljante art direction geweldig goed mee. Bloodborne is meedogenloos maar geniaal. Flinke beloningen wachten op de gamer die geduldig doorvecht en zich door iedere dodelijke hoek van het spel wurmt, zolang deze maar niet gek wordt van de tegenslagen. Is er nou eerlijk iets méér Lovecraftiaans dan dat?

Call of Cthulhu (Cyanide Studios/Focus Home Interactive, 2018)

Tja, de titel zegt eigenlijk al genoeg toch? Call of Cthulhu kan gezien worden als een soort van spirituele opvolger van het eerder besproken Dark Corners of the Earth. Dus toch een sequel? Niet echt, maar deze game heeft van voorgaande zeker wat dingen weggesnoept. Verken als privé detective Edward Piece het eiland Darkwater terwijl je de bijzondere dood van de Hawkins familie onderzoekt. Call of Cthulhu is in alle opzichten Lovecraftiaans maar qua gameplay en visuals af en toe een beetje rauw. Desondanks weet de game een zeer goede sfeer neer te zetten. Deze moderne variant op de graphic adventure game zal bij menig Lovecraft fan zeker in de smaak vallen.

The Sinking City (Frogwares/Big Ben Interactive, 2019)

Waar Call of Cthulhu nog even ingetogen bleef met gestreamlinede en afgesloten (maar visueel coole,) setpieces dachten de ontwikkelaars van The Sinking City er nog even een schepje bovenop te doen. De game is een heuze open world game met verschillende puzzel en combat mechanics en heeft zelfs side-quests. Je ontdekt in The Sinking City het geheim achter, nouja, waarom Oakmont aan het overstromen is en in de zee lijkt te verdwijnen. Als je zover bent gekomen met dit artikel neem ik aan dat je wel een idee hebt waar dit naartoe gaat niet? The Sinking City heeft een hoop toffe ideeën op tafel gegooid maar laat in de executie nog wat dingen te wensen over. Desondanks heeft de game veel deuren geopend met wat we nou allemaal zouden kunnen doen met een Lovecraftiaanse mysterie/horrorgame. Ik kijk daarom ook met veel plezier uit naar wat de toekomst nog allemaal gaat brengen.

Natuurlijk was dit slechts een kleine greep in een enorme poel van Lovecraftian games die de afgelopen jaren zijn verschenen. Heb jij nog een favoriet die er niet tussenstaat? Laat het ons zeker weten!