Recensie: The Frankenstein Chronicles (seizoen 1)

Het verhaal van Frankenstein zal menigeen niet onbekend in de oren klinken. Na de uitgave van het oorspronkelijke werk in 1818, geschreven door Mary Shelley, zijn er talloze herzieningen en vernieuwde versies gepubliceerd. Het is een teken aan de wand dat de - ondertussen eeuwenoude - assumptie van een in elkaar gezet lichaam waarmee de doden weer tot leven gebracht kunnen worden, ons nog steeds fascineert. Producenten Barry Lanford en Benjamin Ross hebben dit succesverhaal omgesmolten tot The Frankenstein Chronicles. De serie is nu, in het jaar dat het boek tweehonderd jaar oud is, verschenen op Netflix.

Het decor van de serie is het 19e-eeuwse Londen, wat prachtig is weergegeven. Vuiligheid kan schoonheid betekenen als het de barre omstandigheden weergeeft waardoor de Londenaren zich dagelijks moesten voortploegen - vuil (en alle ziekelijke gevolgen die dit had) vormde als het ware de deken van het pre-industriële tijdperk. Dat de producenten hierin kosten noch moeite bespaard wilden laten, laat zich zien: als kijker waan je je in de perikelen en levensstijl van de primitieve stadsmens, die zich vaak al wankelend staande moest houden op de smalle traptreden van de sociale mobiliteit. Het is de perfecte setting voor een verhaal waarin achterdocht en slinksheid de boventoon voerden.

In de hoofdrol schittert Sean Bean (Lord of the Rings, Game of Thrones) als gedreven en moreel inspecteur John Marlott. Dit is het enige personage in de film wiens rol breder weergegeven wordt, zij het via het ietwat cliché concept van een verloren vrouw en kind, wat de kijker duidelijk wordt gemaakt middels flashbacks die elkaar aanvullen in verschillende afleveringen. Het voordeel is dat de kijker een breed inzicht krijgt in de keuzes die Marlott gedurende zijn zoektocht worden voorgeschoteld. Tegelijkertijd plaatst het de bijrollen in diens schaduw; zij krijgen niet een dusdanige brede achtergrond en hierdoor is het voor de kijker soms lastig uit elkaar te houden wie nou wie is en wie nou wie vermoord heeft - vooral dat laatste is een nogal belangrijk onderscheid.

De opening van de serie windt er geen doekjes om: al in de eerste minuten - na een ietwat vage openingsscène op de Thames over een mislukte ruildeal waar Sean Bean zijn introductie doet - vindt Marlott een lichaam dat aan elkaar genaaid blijkt te zijn. De vondst is het startschot voor een onderzoek naar de dader, wat leidt door verschillende dorpen in de buurt van Londen, tot aan het parlement. Marlott komt in dienst te staan van Sir Robert Peel (Tom Ward, Silent Witness), een parlementslid dat de Anatomiewet wil aannemen. Deze wet zou ervoor zorgen dat alleen erkende experts met medicijnen zouden mogen werken en dat de lichamen van de doden gedoneerd zouden worden aan chirurgen voor onderzoek en ter educatie.

De serie relateert hierdoor ook sterk aan de kwestie van chirurgie. De nieuw opgekomen discipline was lichamen nodig, waar niet altijd even makkelijk aan te komen was. Vaak werden lichamen van ter dood veroordeelde criminelen gebruikt, maar deze hadden gebreken in de zin dat ze vaak niet ´vers´ genoeg waren. Vooral kinderlichamen waren populair, voornamelijk omdat deze illegaal waren. De vraag naar (kinder)lichamen riep een verdienmodel in het leven waarbij lichamen gestolen werden door - hoe raad je het - ´lijkenpikkers´. De kwestie van het aan elkaar genaaide meisje, wat ondanks veel weerstand toch werd gepubliceerd in de pers, appelleert sterk aan deze kwestie en liet de gemoederen hoog oplopen - zeker in de aanloop naar de stemming over de Anatomiewet. Binnen deze problematiek en in een maatschappij die doordrenkt is van bijgeloof en religie, volgen we Marlott die op zoek gaat naar de dader achter het gevonden lichaam.

Het verbazingwekkende is dat deze serie zich nauwelijks lijkt te focussen op het monster zelf - afgezien van een aantal referenties om de spanning hoog te houden. Het gaat veel meer om de lijkenpikkerij en de politieke intriges die hierdoor veroorzaakt worden. Op bepaalde momenten voert de strijd om de Anatomiewet zelfs de boventoon ten koste van de focus op Frankenstein. Pas in de laatste twee afleveringen wordt deze focus beter benadrukt en krijgt de serie ook de grimmige sfeer die het de eerste afleveringen ook zou moeten hebben. De finale-aflevering kent daarentegen wel een zeer goed uitgedachte wending, die alle lijntjes weer vastlegt binnen het thema van Frankenstein.

Een neveneffect van de afgeleide focus is dat er veel nadruk gelegd wordt op conversaties - meestal tussen twee personen. Dit haalt de snelheid uit de serie en hierdoor is het lastig om de aandacht vast te houden.

https://www.youtube.com/watch?v=DfN3BYlNqu8

Om echt van horror te spreken draagt mij te ver. De serie is spannend - en kent her en der wat onverwachte jump scares - maar van echte horrorelementen zijn geen sprake. Hiernaast is de cinematografie ook netjes gebleven: weinig bloed en af en toe een afgesneden lichaamsdeel is het enige waar je je maag op zal moeten voorbereiden. Geef vooral je ogen goed de kost tijdens het kijken: de kleding en het decor zijn schitterend en erg gedetailleerd weergegeven. Zelfs in Game of Thrones heb ik scènes gezien die moeten onderdoen voor de visuele grandeur van deze serie.

Al met de al is de serie het zeker waard om te gaan kijken, mits je ook geïnteresseerd bent in detectives (het is om deze reden mogelijk ook niet gek dat Tom Hardy een redelijk rol toebedeeld is, gezien zijn hoofdrol in de hit-detective Silent Witness). Want daar laat het zich het best mee vergelijken: een thriller-detective. Er viel in het eerste seizoen vooral meer te halen uit het verhaal rond Frankenstein, in plaats van de politieke en sociale toestanden eromheen. Desalniettemin biedt de laatste scène een hoopvolle blik op een volgend seizoen, waarin de serie (hopelijk) volledig tot zijn recht zal komen

Zowel het eerste als tweede seizoen van The Frankenstein Chronicles is nu te zien op Netflix.

[yasr_overall_rating size="--" postid="71001"]