Lokaal Spookverhaal: De Witte Dame van het Gebroken Slot

Ruïnes en hun spookverschijningen vormen een klassieke basis voor griezelige legenden. En ook in Nederland zijn we zulke plaatselijke sagen rijk. Bijvoorbeeld het Limburgse Grubbenvorst. Hier doolt tot op de dag van vandaag een spookachtige vrouw in een wit gewaad rond bij de vervallen resten van een kasteel. Deze week in Lokaal Spookverhaal: de Witte Dame van het Gebroken Slot.

De legende van de Witte Dame vindt zijn oorsprong in de 16e eeuw. Het Gebroken Slot was zelfs toen al een ruïne: het ooit zo fiere Kasteel Grebbe, op de weg van Grubbenvorst naar Blerick, werd rond 1568 tijdens de Tachtigjarige Oorlog in puin gelegd. Al wat restte waren 2 gebroken torens en een muur op een heuvel, en het is daar dat de liefdestragedie rondom een herbergiersdochter en een edelman toesloeg.

De herbergiersdochter van dit spookverhaal is Gertruda, een dienstmeid aan het eind van de 16e eeuw in de herberg van haar ouders in Grubbenvorst. Al slovend ontmoet ze hier Robert, een jonge edelman die op de vlucht is. Waarvoor? Dat is in raadselen gehuld, maar hij verschuilt zich in de herberg van Gertruda's familie. 's Nachts wordt hij veelvuldig geplaagd door angstdromen waardoor hij liever wakker is dan slaapt. Deze nachten wandelt Robert rond bij het Gebroken Slot, alsof de ruïne en de stilte in de duisternis daar hem kalmeren.

Robert is meteen verkocht wanneer hij Gertruda ziet, en al snel verklaart hij de jonge deerne de liefde. Haar ouders zien de romance wel zitten en dwingen hun dochter aan zijn gevoelens te beantwoorden: "Een edelman in de familie! Daar worden we allemaal beter van." Gertruda gehoorzaamt, en vertelt aan de verliefde jonkheer dat ze ook verliefd op hem is. Niets lijkt hun liefde in de weg te staan. Of wel?

Wat Robert niet weet, is dat Gertruda in het geniep haar hand beloofd heeft aan smidszoon Sjeng. Op één van die nachten waarop de slapeloze jonkheer weer langs het Gebroken Slot wandelt, hoort hij opeens stemmen. Stemmen van een man en vrouw die aangedaan een verhitte discussie voeren. En die vrouwenstem, dat is zijn verloofde! Argwanend sluipt hij dichterbij langs de vervallen toren om beter te luisteren. "Het bevalt me niks dat je zo lief tegen die vreemdeling doet! Je wordt míjn vrouw, niet die van hem!" Daarna hoort Robert tot zijn ongeloof de lieflijke stem van Gertruda wanhopig zeggen: "Waarom ben je zo jaloers? Je weet dat ik alleen van jou hou, niet van hem. Wij zullen allebei profijt hebben van zijn fortuin nadat ik hem huw."

Roberts' hart breekt ter plekke, maar zijn hartenpijn slaat binnen enkele seconden om in razernij. Hij springt achter de toren uit en schreeuwt zijn geliefde woedend toe dat ze een vuile huichelaar is. Dan gaat alles ineens heel snel. Robert beent met grote stappen op het koppel af terwijl Gertruda verschrikt blijft staan.. en ze kijkt als bevroren toe hoe Sjeng's gezicht vertrekt, hij een grote steen opraapt en de scheldende edelman er hard mee tegen zijn hoofd slaat. Een korte schreeuw en een vochtig kraakgeluid klinken door de nacht. Robert zet een paar onvaste stappen en tuimelt vervolgens zwaargewond achterover in een krocht van de ruïne, waar hij met een harde klap neerkomt. De genadeklap. Terwijl Gertruda geschokt op zijn gebroken lichaam neerkijkt, verlicht door het maanlicht, vervloekt de stervende jonkheer haar met zijn laatste krachten: "Wee jou, trouweloos wicht. Sterf, en na je dood zul je voor eeuwig bij dit slot moeten dolen!"

En zo sterk was zijn wrok, dat kort na Roberts' dood zijn vloek zich al voltrekt. Diezelfde week dat hij zijn laatste ademstoten gebruikte om zijn ontrouwe geliefde te vervloeken, wordt Gertruda onverklaarbaar ernstig ziek. Ze krijgt hoge koorts en sterft binnen 3 dagen ijlend in haar bed. Haar bedroefde ouders en Sjeng begraven haar in een wit gewaad. Maar daar eindigt haar verhaal en vloek niet: sindsdien kun je soms, op heldere nachten, 's nachts rondom het Gebroken Slot een spookachtige vrouwelijke gedaante zien. Gehuld in haar witte lijkkleed huilt ze om haar fouten, die haar verdoemd hebben voor altijd rond te dolen. In Grubbenvorst wordt ze de Witte Dame genoemd.

De Witte Dame is door de jaren heen in verband gebracht met verschillende onheilspellende sterfgevallen en ongelukken in de buurt van het Gebroken Slot (waar na een Duitse bom in de Tweede Wereloorlog bijna niets meer van over is). Om haar gunstig te stemmen, wordt het witte wief tot hoedster van Grubbenvorst gedoopt. Ieder jaar is er een festival in Grubbenvorst ter ere van hun spookachtige beschermvrouwe. Durf jij haar 's nachts bij de ruïne te bezoeken?

De bron van dit Lokaal Spookverhaal is hetgebrokenslot.nl.