Wat is er nu toepasselijker dan op Kerstavond ‘A Christmas Carol’ te lezen of kijken. Deze klassieker van Charles Dickens is opnieuw vertaald door Mark van Dijk en geïllustreerd door René Hazebroek: Een Kerstlied.
A Christmas Carol is een van de meest geliefde Kerstverhalen van deze tijd. Voor het eerst gepubliceerd in 1843, weet het verhaal iedere Kerst weer zijn opwachting te maken, in welke vorm dan ook. Ebenezer Scrooge, een zeer onaangename vrek, wordt op Kerstavond bezocht door de geest van zijn overleden partner Jacob Marley. Marley deelt hem mee dat hij drie bezoekers kan verwachten: de geesten van Kerstmis in het Verleden, Heden en Toekomst. Zij laten Scrooge zijn leven overzien, waardoor hij voor het eerst te zien krijgt, wat voor effect zijn ongevoelige daden en houding op anderen heeft.
‘A Christmas Carol in Prose, Being a Ghost Story of Christmas’ luidt de volledige titel van Charles Dickens’ boek, of eigenlijk lied met vijf coupletten. Het verhaal is vast iedereen bekend, de gierige Ebenezer Scrooge krijgt op kerstavond bezoek van drie geesten; het verleden, heden en de toekomst. Elke Kerst zijn er toch zeker drie verschillende verfilmingen van op televisie.
Je zult je afvragen waarom er nu dan nog eens een vertaling uit van een boek uit 1843? Dit is ook allerminst de eerste vertaling, maar wel een frisse vertaling. De eerdere vertalingen gebruikten lange, moeilijke volzinnen met sjieke woorden en maakte het boek zo minder geschikt voor een jongere doelgroep. De vertaling van Mark van Dijk is aan de ene kant een modernisering van de vertaling en hierdoor een stuk leesbaarder, maar aan de andere kant wel met behoud van woordkeuzes. Een voorbeeld hiervan is bijvoorbeeld ‘En dat laatste was ongetwijfeld de reden dat hij een grote domper onder zijn arm hield […]’. In de voetnoot op de pagina legt Van Dijk dan uit wat een domper is (‘een kegelvormig kapje dat over de vlam van een kaars wordt gehouden, tot deze dooft’) en weet je ook meteen waarom we een tegenvallen soms een domper noemen.
‘A Christmas Carol’ is niet geschreven als kinderboek, maar – zoals ook Anthonie Holslag in het voorwoord beschrijft – een aanklacht richting slechte leeftomstandigheden en kinderarbeid tijdens de industrialisatie waar het vervuilde Londen in die jaren onder gebukt ging. Een geschiedenis waar wij niet aan denken als één van de vele verfilmingen voorbijkomt en de kinderen meekijken. De boodschap ‘geld maakt niet gelukkig’ is nog altijd relevant en zeker in combinatie met het kerstgevoel belangrijk om aan anderen te denken.
Is ‘A Christmas Carol’ een horrorverhaal? Naast de die bovennatuurlijke verschijningen van de geesten is vooral Ebenezer Scrooge een monster, hij zou immers zo zijn achterneefje Tim laten sterven, emoties heeft Scrooge aan het begin van het boek als zijn overleden zakenpartner te sprake komt ook niet. Dickens redt echter Scrooge en maakt daarmee de economie tot het ware kwaad. De vraag kan ik misschien het beste beantwoorden met: ‘Wat vond ik het als kind tot spannend!’
Deze uitgave van Een Kerstlied – Charles Dickens, vertaald door Mark van Dijk en geïllustreerd door René Hazebroek, is een heerlijk luxe editie. De kaft is van rood stof met daarop gouden sierlijke letters gedrukt en het boek heeft een goudgeel leeslint. In die zin is het vergelijkbaar met de eerste druk, behalve dat deze een leren kaft had. De illustraties van René Hazebroek zijn een zowel van kleine zwart-wit cartoons tussen de alinea’s door als paginavullende prints met kleuraccenten, allemaal erg goed in de stijl van het verhaal.
Een Kerstlied is de eerste van vijf heruitgaven die Mark van Dijk en René Hazebroek van Charles Dickens kerstverhalen gaan brengen. Het boek is verkrijgbaar online en in boekwinkels.