Het profiel van een seriemoordenaar

— advertorial —

Veel mensen hebben niet door dat ook horrorfilms onze kijk op de wereld hebben doen veranderen. Bijvoorbeeld onze kijk op seriemoordenaars.

In de jaren zestig schokte Hitchcock het bioscooppubliek met zijn film Psycho. Tijdens een groot gedeelte van de film is niet duidelijk is of de moorden worden gepleegd door wat lijkt op een vrouw, maar tijdens de film heb je al zoiets van: ‘Die Norman Bates is wel een rare’. Natuurlijk is het Norman die de moorden pleegt door zich te verkleden als zijn moeder. Als je dit niet wist: GA DIE FILM ZIEN! Aan het einde van de film krijgen wij een uitgebreide, maar simpele, beschrijving van een psychiater over Norman’s psyche. Die uitleg zag je daarvoor niet in enig andere film. De bad guy was daarvoor gewoon ‘de bad guy’. Het interesseerde het grote publiek niet om na te denken over hoe iemand, die bij wijze van spreken je buurman zou kunnen zijn, een duistere gedachtegang zou kunnen hebben. Een gedachtegang die wellicht al is ontstaan op vroege leeftijd en door bepaalde factoren naar buiten is gekomen.

Seriemoordenaars, en dan bedoel ik niet die met een masker op die achter tieners aan gaan, zijn gewoonweg niet te herkennen op straat. Het is daarom ook belangrijk om te weten waar deze vandaan komen en welke stappen deze verder gaan ondernemen. Zoals we zien in de serie Mindhunters is dat ‘profilen’ pas laat in de jaren ’70 echt van start gegaan. Door te praten met seriemoordenaars kreeg men een duidelijk, nou ja: duidelijker, beeld van de wereld waarin deze gestoorde geest zich in voortstuwt. Deze manier van denken heeft al meerdere malen het ontstaan van meerdere slachtoffers tegen gegaan.

In de jaren ’90 werd het filmpubliek ook pas echt warm voor deze manier van denken. De film die dat in zijn eentje heeft weten te bewerkstelligen is Silence of the Lambs. Inderdaad, een horrorfilm. Silence of the Lambs vertelt het verhaal van de jonge FBI-agent Clarice Starling. Starling is nog in opleiding maar wordt gezet op een zaak waarbij meerdere moorden met elkaar verbonden zijn. In de gevangenis gaat zij praten met de befaamde Hannibal ‘The Cannibal’ Lecter om zo erachter te komen wat de volgende stappen van een andere moordenaar ‘Buffalo Bill’ zou moeten zijn. Naarmate de gesprekken voortduren, hoe meer er een bijzondere relatie ontwikkeld tussen haar en Lecter. De zogenaamde een tweetjes tussen de seriemoordenaar en de FBI-profiler zou in de jaren ’90 veel meer worden gekopieerd in films en series zoals Profiler.

Natuurlijk werd die relatie tussen seriemoordenaar en profiler verder gedramatiseerd wat niet altijd een erg waarschijnlijk scenario opleverde. Zo ook in de film Serial Killer . In Serial Killer weet Selby Younger, een profiler van de FBI, de moordenaar Morrano op te sporen en in te rekenen. Tussen Morreno en Younger ontstaat aan beide kanten een ware obsessie naar elkaar. Morreno, die beduidend slimmer oogt dan deze FBI agent, weet een ware bedreiging te vormen voor haar en haar geliefden. Hoewel Younger in eerste instantie Morreno wist te pakken blijkt dat een tweede poging voor haar te hoog gegrepen. Morreno weet nu namelijk hoe Younger over hem denkt en zet haar steeds weer op een dwaalspoor.

Serial Killer is zeker op papier een interessante film. Met de toen nog jonge Tobin Bell (inderdaad: Jigsaw uit de Saw-films) en Kim Delaney in de hoofdrol is eigenlijk weinig mis. De regie van Pierre David daarentegen..
Pierre David had in het jaar daarvoor, na jarenlang producent te zijn geweest van o.a David Cronenberg klassiekers als Videodrome en The Brood, de overstap gemaakt naar regie met Scanner Cop. Scanner Cop werd een hitje in de videotheek waardoor hij zich gesterkt voelde om meer films te gaan maken. Zijn volgende film werd Serial Killer en dat zou ook het teken aan hem zijn om weer terug te vallen op het produceren van films. Serial Killer weet helaas niet de spanning op te roepen tussen agent en seriemoordenaar die een Silence of the Lambs, en vele andere profiler-films, wel wisten op te roepen. Op een gegeven moment in de film vind er een gesprek plaats tussen Morreno en Younger en je vraagt je af: waarom voel ik nu niets? Dat komt met name door het inzicht qua spanning dat David gewoonweg niet heeft. Zou het script in andere handen zijn gevallen dan was  wellicht een film geweest waar wij het nu. na meer dan 20 jaar, nog steeds over zouden hebben gehad.