Boekbespreking: Dr. Sleep (Stephen King)

In 1977 verscheen ‘De Shining’, wat misschien wel het meest populaire boek is van Stephen King. Hierin maakte de lezer kennis met het jongetje Danny (‘Doc’) Torrance, die met zijn ouders verhuist naar het Overlook Hotel. Hier maakt Danny een afschuwelijke winter mee, waarvoor hij de rest van zijn leven nodig heeft, om deze te verwerken....

‘Het jongetje Danny Torrance is inmiddels Dan, een man van middelbare leeftijd die nog steeds wordt achtervolgd door de herinneringen aan het Overlook Hotel, waar hij in zijn jeugd een gruwelijke winter doorbracht. Decennialang heeft hij rondgezworven in een poging te ontsnappen aan zijn vaders erfenis van angst, alcoholisme en geweld. Uiteindelijk vestigt Dan zich in een klein stadje om zijn gave voor stervensbegeleiding te gebruiken... ze noemen hem Dr. Sleep.

Over de snelwegen door Amerika trekt een groep mensen die zichzelf de Ware Knoop noemen. Ze zien er onschuldig uit - de meesten zijn oud en ze rijden rond in campers. Maar Dan Torrance weet wel beter, en ook de twaalfjarige Abra Stone komt tot de bizarre ontdekking dat de leden van de Ware Knoop schijnbaar onsterfelijk zijn. Ze leven van de energie die vrijkomt als kinderen die de Shining, oftewel 'het licht' bezitten, langzaam sterven. Abra en haar spectaculaire gave - het helderste licht ooit - wekken Dans demonen weer tot leven en hij moet vechten voor Abra's ziel en zijn eigen voortbestaan.’

Het is een groot risico, om een vervolg te schrijven op een succesvol boek als ‘De Shining’. Dit beaamde King zelf ook tijdens de uitreiking van de Bram Stoker awards. Hier mocht hij namelijk de award ‘Superior Achievement in a Novel’ in ontvangst  nemen voor zijn ‘Dr. Sleep’. De auteur kon zelf niet aanwezig zijn, maar Rocky Wood zei namens King het volgende:  ‘Ik ben zeer vereerd om deze award te winnen en wil hierbij dan ook iedereen bedanken voor het stemmen op mijn boek (‘Dr. Sleep’, Red.). Het schrijven van een vervolg op ‘De Shining’ was op zichzelf al angstaanjagend genoeg, en ik bleef tegen mijzelf zeggen dat ik gek was en dat niemand het boek goed zou vinden. Ik ben blij, dat ik dat bij het verkeerde eind had. Nogmaals dank voor de bevestiging hiervan.’

Wij kunnen niet anders beamen dan dat Stephen King de prijs meer dan verdiend heeft. ‘Dr. Sleep’ gaat verder op het moment, waar ‘De Shining’  is geëindigd. De jonge Danny (‘Dan’) Torrance heeft  samen met Dick Hallorann en zijn moeder de gruwelen van het Overlook hotel overleefd, met blijvende gevolgen. Ze doen hun best om hun leven weer op de rit te krijgen, met wisselend succes. Dan worstelt met zijn gave, en wordt in navolging van zijn vader alcoholist. Nadat hij een aan verdovende middelen verslaafde moeder van haar laatste geld beroofd, vertrekt Dan naar Frazier. Hier leert hij zijn gave op een positieve manier te gebruiken, door een bijzondere vorm van begeleiding te bieden aan stervende patiënten in een hospice. Hier komt Dan in aanraking met de jonge Abra, die eveneens de ‘Shining’ blijkt te bezitten....

Degenen die genoten hebben van het voorgaande deel, zullen hier veel bekende personen en elementen tegenkomen. Er wordt ook regelmatig door King teruggeblikt op de gebeurtenissen in het Overlook hotel. Dit betekent dat de lezer wel bekend moet zijn met ‘De Shining’ om ‘Dr. Sleep’ volledig te kunnen volgen. De verhaallijn dat in ‘De Shining’ is geëindigd, krijgt een logisch vervolg. Je kunt als lezer niet anders dan meeleven met de worsteling van Dan met zijn gave en het nalatenschap (onder andere alcoholisme, Red.) van zijn vader. Net als bij het vorige boek speelt hier de alcohol en alles wat daarmee gepaard gaat een grote rol. Dit wordt heel realistisch gebracht met bijvoorbeeld verwijzingen naar het stappenplan van de Anonieme Alcoholisten. Dit is niet zo vreemd, als je je bedenkt dat King in het verleden zelf ook heeft geworsteld met verslavingen. Eveneens is er weer een rol weggelegd voor de sympathieke Dick Hollorann, maar jammer genoeg komt hij niet veel in het boek voor.

Naast bekende gezichten zien we ook veel nieuw gezichten in ‘Dr. Sleep’. Dit doet overigens geen afbreuk aan de sfeer van het boek, die in deel één is ontstaan en in het vervolgdeel wordt voortgezet. Eén van die nieuwe gezichten is Abra, een meisje dat eveneens de ‘Shining’ bezit. Zij en Dan ontmoeten elkaar op een heel bijzondere manier. Hierbij is het mooi te zien, hoe dezelfde gave een band schept tussen hele verschillende mensen. Ook andere nieuwe personages worden geïntroduceerd, zoals Billy Freeman, die uiteindelijk nog een grote rol gaat spelen. Iedere hoofdpersonage heeft wel een interessant aspect en belangrijkste worden verder uitgediept, zoals we van King gewend zijn.

Het gevaar, wat ligt in het schrijven van een vervolg, is de kans op herhaling. Dit is bij ‘Dr. Sleep’ absoluut niet het geval. Natuurlijk komen een aantal bekende personages langs en het verhaal draait nog steeds om die bijzondere gave de ‘Shining’. Maar in het eerste deel wordt toch meer de nadruk gelegd op hotel Overlook en zijn spoken. In deel twee daarentegen draait het veel meer om de ‘Shining’ en de mensen die jacht maken op diegenen met deze gaven om stoom van ze af te tappen voor het eeuwige leven. Zij noemen zichzelf de eeuwige knoop, met Roos ‘De Hoed’ O’Hara als leider. Dit geeft een andere draai aan het verhaal, en zorgt ervoor dat Dr. Sleep geen herhaling wordt van zijn voorganger. ‘Dr. Sleep’ is een interessant nieuw verhaal, dat voortborduurt op de elementen uit ‘De Shining’.

Het enige puntje van kritiek is misschien wel, dat het slot van het boek wat voorspelbaar is. Naarmate je tegen het einde van het boek loopt, kun je als lezer wel raden, wat de meest mogelijke uitkomst is. Dit heeft overigens geen nadelige invloed op de spanning in het verhaal. Er is constant spanning aanwezig, wat veroorzaakt door verschillende elementen: het gevecht van Dan tegen zichzelf, de geheimzinnigheid rondom Abra en ontwikkelingen rondom de eeuwige knoop. Dit maakt dat het boek snel wegleest, omdat je iedere keer wil weten hoe iets precies zit. Daarnaast is ‘Dr. Sleep’ opgedeeld in delen, die weer uit verschillende hoofdstukken bestaan. Dit houdt het boek, ondanks zijn 568 bladzijden, overzichtelijk.

Ten slotte is de kaft van het boek adembenemend en geeft mooi de sfeer van het boek mee. De letters zijn in grijze rook geschreven met daarachter een vrouwengezicht in het rood. Een kaft die horrorfans zeker zal aanspreken.

Concluderend is ‘Dr. Sleep’ een zeer geslaagd en waardige opvolger van ‘De Shining’. Het verhaal is een duidelijk vervolg op het voorgaande deel, maar is vernieuwend genoeg om een origineel verhaal neer te zetten zonder in herhaling te vallen. Verplicht leesvoer voor Stephen King fans en voor horror- en thrillerliefhebbers.

‘Dr. Sleep’ is evenals voorganger ‘De Shining’ verkrijgbaar in de betere Nederlandstalige boekhandel. Beide boeken zijn gepubliceerd door uitgeverij Luitingh Sijthoff.

[yasr_overall_rating size="--" postid="35545"]