Begin dit jaar kwam HBO met de nieuwe horror/misdaadserie The Outsider, gebaseerd op het gelijknamige boek van Stephen King uit 2018. Het boek was een vervolg op King’s Mr Mercedes-trilogie die tevens tot een serie gemaakt is; deze TV-adaptatie van The Outsider staat hier echter los van, en werkt als standalone verhaal. Als groot King-fan heb ik tevens het boek gelezen, en ik dook ik daarna de serie in om mijn oordeel te vellen! In deze recensie trek ik enige parallellen met het boek, maar beoordeel ik de serie natuurlijk ook op zijn eigen kwaliteiten.
In The Outsider volgen we hoofdpersoon Ralph Anderson (Ben Mendelsohn), een detective bij de politie van Cherokee City, Georgia. Op een dag wordt in het bos het zwaar gemutileerde lichaam van de jonge Frankie Peterson aangetroffen. De politie krijgt van meerdere ooggetuigen en camerabeelden al snel overtuigend bewijs dat de dader Terry Maitland is, een lokale honkbalcoach die met kinderen werkt. Anderson laat Maitland arresteren, maar hij weigert te bekennen en levert bewijs dat hij ten tijde van de moord niet eens in dezelfde stad was.
Anderson stuit op een onverklaarbaar mysterie: hoe kan dezelfde persoon op twee plekken tegelijk zijn? Na het inschakelen van privédetective Holly Gibney, een vrouw met bijzondere vaardigheden, komen ze op het spoor van een dader die niet van deze wereld lijkt te zijn.
The Outsider bestaat uit tien afleveringen van elk een uur. De serie trapt af met een hoog tempo en een goede sfeer, en vertelt vrij nauwkeurig de gebeurtenissen van het boek na. De sfeer zit er al snel goed in; met een grauw kleurenschema, afstandelijke camerashots en sombere dialoog is The Outsider een grimmige kijkervaring, maar er zit wel veel vaart in en de spanning blijft aanvankelijk hoog. Als lezer van het boek viel mij echter op dat er wel érg snel door het bronmateriaal geracet werd; zeker een derde van het boek wordt in de eerste paar afleveringen al weergegeven. Deze zijn ook van goede kwaliteit, maar er gebeurde zoveel dat ik me moeilijk kon voorstellen hoe de andere acht afleveringen gevuld zouden worden.
Na de eerste twee of drie afleveringen neemt The Outsider helaas een duikvlucht in kwaliteit. Waar in de eerste paar afleveringen het tempo en de spanning hoog lagen, lijkt deze opeens verdwenen. Zelfs voor een serie waar actie niet de focus is, gebeurt er simpelweg erg weinig; veel scènes bestaan uit sombere dialoog waardoor het plot tergend langzaam vooruit kruipt, of soms gewoon stilstaat.
Ook kijkers die het boek niet gelezen hebben, zullen na een paar afleveringen al geraden hebben waar het verhaal heengaat. Dit haalt spanning weg; in plaats van tegelijk met de personages het mysterie te ontrafelen, heb je het zelf al door en wacht je alleen tot het verhaal verder gaat. Hoewel er rond de finale wel iets meer gebeurt, is de opbouw hiernaartoe weinig opwindend of spannend. Het uiteindelijke personage van de outsider valt ook zwaar tegen; deze heeft in de tien afleveringen zeer weinig screentime, en van een verrassende of memorabele onthulling valt niet te spreken.
Ondanks mijn kritiek kan ik The Outsider geen slechte serie noemen; het is zonder meer goed geacteerd en competent gemaakt. Het probleem zit hem volledig in de pacing; er wordt te weinig verhaal over te veel afleveringen gerekt. Een serie kan en mag natuurlijk afwijken van het bronmateriaal en zelf dingen toevoegen, maar dat gebeurt hier niet op effectieve wijze. Als miniserie van bijvoorbeeld zes afleveringen was The Outsider veel beter tot zijn recht gekomen, want de goede momenten die het te bieden heeft zijn ook gewoon goed.
Is The Outsider het kijken waard? Als je een tragere serie niet erg vindt zal het wellicht in de smaak vallen, maar deze serie biedt niet de snijdende spanning of het pakkende verhaal dat de meesten van Stephen King zullen verwachten. Van de talloze verfilmingen van zijn werk is dit er eentje die je wel kan overslaan; probeer in plaats hiervan bijvoorbeeld de serie van het beter ontvangen Mr Mercedes of 11.22.63. Of natuurlijk het boek!
The Outsider is nu verkrijgbaar op DVD.
Hola Daniel; ik deel je ervaring niet. In al het flauwe serie-geweld vind ik de pacing van The Outsider een verademing. De spanning zit wellicht niet in het Kingiaanse plot, maar meer in de onderlinge relatie van de personages: in die zin zou je wellicht eerder van drama moeten spreken dan van ‘horror’. Desalniettemin is de horror onvervalst, want bovennatuurlijk en evil.. De serie doet volgens mij iets nieuws: hoe ga je om met het bovennatuurlijke in een realistische politie-omgeving waar eigenlijk geen plaats voor dit soort evil is. En dat doen ze knap. Verder is de serie niet ‘goed’ geacteerd, maar ‘subliem’! Ik zou zeggen, de personages hebben allen een Scandinavisch realisme. Ik weet niet of ik Mr Mercedes beter vind… wel anders.. meer Hitchcock (Psycho) en meer genreserie, ook super geacteerd voor that matter. Ik (en mijn huisgenoten) waren tot de laatste aflevering erg gelukkig met The Outsider (Titel zou kunnen verwijzen naar verhaal met zelfde titel van Lovecraft). Probleem van hedendaagse series is dat ze niet meer lijken te weten hoe je een verhaal afrond.
Dank voor je recensie, je hebt goed opgemerkt dat er iets bijzonders cq vreemds met die serie is. Zoals je schrijft: daar hou je wel of niet van.
Meningen kunnen verschillen natuurlijk! Wellicht heeft het feit dat ik het boek al gelezen had, de kijkervaring toch wat aangetast wat betreft de spanning en opbouw. Zoals ik zei: als de pacing wat consistenter en strakker was geweest, was ik er meer dan tevreden over geweest.
Leuk dat je The Outsider van Lovecraft ook noemt, een van mijn favorieten. Naar mijn weten zijn er geen connecties buiten de naam, waardoor King wellicht geïnspireerd is geraakt.
Is het karakter Holly Gibney nu “geblackwashed”?
Op zich maakt het niet zo veel uit, maar ik zie dat neurotische autistische karakter gewoon niet voor me met met zulk “moeilijk” haar. Ik geloof niet dat ze daar ooit aan zou beginnen. En apart is toch ook wel een beetje dat als er een blank persoon wordt gecast voor een zwarte, gele of rode rol, het internet te klein is (whitewashing!). Maar nu was het juist Stephen King die de wind van voren kreeg toen hij dit heel netjes en klein benoemde. Rare wereld waar we in leven…
Ik vond het boek trouwens wel aardig, maar ik zie er geen 10-delige TV serie in. Hebben ze ook geprobeerd met Under the Dome. Daarvan waren de eerste afleveringen nog wel redelijk, maar ze hadden dat verhaal gewoon moeten afsluiten na het eerste seizoen. De vervolgseizoenen waren helaas iets te duidelijk het uitmelken van een format.