Recensie: segregatie en shoggoths in Lovecraft Country

Ik mocht voor De Nachtvlinders het eerste seizoen van HBO-serie Lovecraft Country recenseren. Of de echte horror van de rassenhaat komt, of de shoggoths en andere gruwelen, is niet im Frage aan het eind van de serie. Maar kan Lovecraft Country alle verhaallijnen met cosmische horror, science fiction en historische feiten tot een samenhangend geheel vervlechten? Lees mijn oordeel hier!

Eerst wat feiten over Lovecraft Country. Deze serie van Misha Green en J.J. Abrams kwam uit in augustus 2020 en is gebaseerd op het gelijknamige boek van Matt Ruff uit 2016. Hierin komen 2 zwarte families ten tijde van Jim Crow Amerika terecht in de Lovecraftiaanse wereld van alchemie en monsters, waar ze duistere geheimen ontrafelen over hun afkomst en verlangens. De hoofdrol is voor Atticus (Jonathan Majors), een zwarte man die na een mysterieuze brief van zijn vermiste vader terugkeert van de oorlog in Korea. Met oom George en jeugdvriendin Leti gaat hij op zoek naar hem in Massachusetts, waar de roots van de familie verbonden blijken met de witte, alchemie beoefenende Braithwhites en hun snode plannen. De serie bestaat uit 10 afleveringen van ongeveer een uur per stuk.

De serie begint met een ijzersterke eerste aflevering (deze werd eerder al gerecenseerd door Nachtvlinder Nick en lees je hier). De openingsscéne zet de toon wat betreft visuele H.P. Lovecraft referenties, waarin zelfs Cthulhu even opduikt. Het tempo ligt hoog, en de 2 hoofdlijnen van de serie (cosmische horror en rassensegregatie in jaren '50 Verenigde Staten) vormen een interessant en prikkelend geheel. De spanning is even voelbaar wanneer Atticus, Leti en George onder schot worden gehouden door een racistische sheriff, als wanneer dezelfde racistische sheriff verscheurd wordt door shoggoths (een soort nachtwezens met veel tanden en ogen), en er later zelf in transformeert. De special effects en CGI zien er top uit, en zijn heel geloofwaardig- dat geldt voor alle brute transformaties die voorbij komen in deze serie.

Het niveau van de eerste aflevering wordt helaas niet meer gehaald in de daaropvolgende 9 afleveringen. Het boek bestaat uit 8 korte verhalen die met elkaar gelinkt zijn, en hoewel er een duidelijke rode draad is gedurende de serie, krijgen ook deze korte verhalen behoorlijk de ruimte. Dat is vast leuk als je fan bent van het boek maar als blanco kijker doet het af aan de continuïteit. Sommige verhaallijnen beslaan meer dan een hele aflevering, terwijl hun uiteindelijke relevantie voor die rode draad niet zo groot is. En dan worden ze niet eens netjes afgerond ook. Tante Hippolyta die zichzelf gaat ontdekken bijvoorbeeld, of de mythische achtergrond van Atticus' voormalige geliefde in Korea (wat op zichzelf een mooie aflevering is). Hierdoor is het een serie die niet standvastig is in genre en toon: fantasy, science fiction, horror of historische fictie. Het verhaal had wat mij betreft als miniserie ook kunnen werken, waarbij de te lang uitgesponnen uitstapjes naar andere verhaallijnen weggelaten konden worden.

Ik had het eerder al over de horror van Lovecraft versus die van rassenhaat In Lovecraft Country. Deze laatste voert uiteindelijk meer de boventoon, wat wat misleidend kan zijn gezien de titel. Na de eerste aflevering zijn de Lovecraftiaanse invloeden namelijk spaarzamer: de horror zit hem met name in de duistere magie (nogmaals- die transformaties, wauw!) en de monsters en geesten die hun opwachting maken. Al het andere bovennatuurlijke is meer fantasy of science fiction. Maar ik vind het geen gemis: waargebeurde voorvallen zoals de gruwelijke moord op Emmett Till en de Tulsa massamoord zijn verweven met het fictieve verhaal in een diep gesegregeerde samenleving, waar de beschaving maar een dun laagje vernis is. Wat maar aanduidt dat geschiedenis even gruwelijk is als fictie. Zowel de worstelingen met, als de gelaten acceptatie van de hoofdpersonen van hun plaats in de samenleving vond ik aangrijpend. En de intimidatie en geweld van de racistische buren, politieagenten en andere witte bijrollen daarom des te schokkender. De seksualiteit van een van de karakters in de serie is daarbij een reminder dat ook een cultuur die al onwijs gediscrimineerd wordt, niet verstoken is van discriminatie op andere punten dan huidskleur. In dat opzicht is het een waardevolle serie om te kijken wat mij betreft- en de horror is dan mooi meegenomen.

Pluspunt van Lovecraft Country is het acteerwerk van een aantal acteurs: Jonathan Majors heeft met zijn mimiek weinig woorden nodig, en Wunmi Mosaku heeft echt indruk op me gemaakt (meer nog dan in His House) met haar gelaagde vertolking van Ruby, de zus van Leti die verscheurd is tussen trouw blijven aan zichzelf en haar verlangen om zich te bevrijden van haar door haar huidskleur bepaalde lot. Ook Jada Harris weet als Dee te raken met haar spel: een dapper, zelfbewust meisje dat niet kan rekenen op de volwassenen om haar heen en zelf moet dealen met haar demonen (letterlijk).

Daarnaast verraste de soundtrack me ook keer op keer, waarbij de muzikale keuzes echt een extra laag toevoegen aan Lovecraft Country. Liedjes uit de jaren 50, moderne rap en spoken word gedichten begeleiden de sfeer en het verhaal uitstekend- zeker het gedicht Catch the Fire tijdens de climax van aflevering 9 maakte diepe indruk op me.

Conclusie

Vind ik Lovecraft Country het kijken waard? Ja, zeker. Maar meer door de impact die het op me had als tijdbeeld van het segegregeerde Amerika in de jaren 50, dan vanwege de Lovecraft invloeden. De effecten maken de bovennatuurlijke horrormomenten gelukkig ook de moeite van het kijken waard, naast het puike acteerwerk en de sterke soundtrack. Mocht er een seizoen 2 komen, dan zal dat een origineel verhaal worden aangezien seizoen 1 al verder ging dan waar het boek ophield. Dat lijkt mij alleen maar positief, zodat die onzinnige verhaallijnen hopelijk achterwege kunnen blijven en de rafels van de rode draad afgewerkt worden.

[yasr_overall_rating size="--" postid="121775"]

Doe ook mee met de prijsvraag!