Het is moeilijk te geloven dat Herman Melville’s Moby Dick geen commercieel succes was toen het net werd uitgegeven. Tussen 1851 en 1891, het jaar dat Melville stierf, werden er maar 3200 exemplaren verkocht, en het boek betekende zelfs het einde van zijn literaire carrière. Pas veel later kreeg het de erkenning en bekendheid die het verdiende. Melville baseerde het boek over de strijd tussen een man, Kapitein Ahab, en een walvis, Moby Dick, op zijn eigen ervaringen in de walvisvaart, de verhalen over de beruchte witte potvis Mocha Dick, en de gebeurtenissen rondom de walvisvaarder Essex.
In 1819 voer de Essex uit om op walvissen te jagen, de olie die uit de walvisblubber werd gewonnen werd voor van alles en nog wat gebruikt (brandstof, smeermiddel, zeep, margarine etc.) en was daarom erg gewild. Hoewel de Essex al 20 jaar een succesvolle walvisjager was, was deze reis niet gezegend. Het schip werd getroffen door slecht weer en moest uitwijken naar verafgelegen visgebieden omdat de gebruikelijke walvisgronden uitgeput waren. Daar aangekomen werd het schip aangevallen en tot zinken gebracht door een enorme potvis. Met de kleine walvissloepen probeerde de bemanning terug te keren naar het vaste land, de tocht duurde bijna 100 dagen en velen stierven door honger, dorst en kannibalisme… Zowel eerste stuurman Owen Chase als scheepsjongen Thomas Nickerson schreven over hun ervaringen.
Het verhaal van Nickerson staat centraal voor In the Heart of the Sea. Anders dan in Moby Dick gaat de film minder over de strijd tussen mens en walvis, en meer over de strijd tussen kapitein George Pollard (Benjamin Walker) en eerste stuurman Owen Chase (Chris Hemsworth). Pollard lijkt vooral vanwege zijn goede komaf kapitein van het schip te zijn geworden, maar brengt met zijn onervarenheid de bemanning in gevaar. Chase heeft de ervaring, maar niet de komaf, en kan het moeilijk verkroppen dat de aan hem beloofde positie van kapitein aan zijn neus voorbijgaat. Het feit dat er weinig walvissen zijn om op te jagen, maakt de situatie niet beter, het betekent dat de twee mannen langer op elkaar aangewezen zijn dan ze lief is. Als ze horen over een reuzenwalvis die boten aanvalt, zien ze eerder dollartekens dan waarschuwingssignalen. Ze vertrekken naar de walvisgronden van de reuzenwalvis, wat een fatale fout blijkt te zijn. Als een soort Orca The Killer Whale neemt de enorme potvis wraak op de boot die zijn kudde belaagt. Het meest interessante deel van de film volgt hierna, wanneer de bemanning in kleine boten terug moet zien te keren naar land, enkele duizenden kilometers verderop.
Hoewel de film een goed beeld schetst van de laatste reis van de Essex en de omstandigheden van de walvisvaart is het nogal gedramatiseerd, zowel wat betreft personages als gebeurtenissen, zo keert de potvis in de film verscheidene malen terug om de overlevenden te belagen, mogelijk om het meer op Moby Dick te laten lijken. Maar er zit ook iets in de film wat je niet zult tegenkomen in Moby Dick, namelijk kannibalisme. Het maakt de film niet tot een Cannibal Holocaust of Ravenous, maar wel interessant.
De regie en het acteerwerk van In the Heart of the Sea zijn uitstekend, maar dat mag ook wel met zo’n regisseur en cast. Ron Howard (Willow, The Da Vinci Dode, Rush) regisseerde de film, en naast eerdergenoemde acteurs spelen o.a. Brendan Gleeson, Cillian Murphy, Tom Holland en Ben Whishaw mee.
De film is prachtig gemaakt en de special effects zijn indrukwekkend, maar wat wil je met een budget van zo’n 100 miljoen dollar. Heel grafisch is de film trouwens niet, er is veel spektakel, maar weinig bloed, de Kijkwijzerleeftijd is dan ook 12 jaar en ouder. Een horrorfilm is In the Heart of the Sea niet, maar vanwege het verhaal, de reuzenwalvis en het kannibalisme toch een must-see.
Bloody Mary proefnotitie: Je kunt kiezen: mensen- of walvissteak.
In the Heart of the Sea is nu verkrijgbaar op dvd en blu-ray.
Ik kon me mateloos irriteren aan het kleurgebruik in de film. Echt iedere scene was met de typische groen/blauw en oranje achtige filter.
Ik vond dit echt een goede film.