Dia de los Muertos - de dag van de doden

Voor velen eindigt het Halloweenweekend op de 31ste, maar de party animals onder ons kunnen nog even doorgaan, want eigenlijk is Halloween nog maar het begin!

Halloween is afgeleid van All Hallows Eve: Allerheiligenavond, de avond voor Allerheiligen (op 1 november) en is dus eigenlijk nog maar het begin van de feestelijkheden. Met Allerheiligen houdt het trouwens niet op, want op 2 november is het Allerzielen! Vooral in Mexico worden deze twee dagen zeer uitbundig gevierd onder de naam Dia de los Muertos: de dag van de doden. Deze milleniumoude traditie stamt af van rituelen van de inheemse Mexicaanse bevolking die schedels als trofee bewaarde.

Ten tijde van de Azteken vonden de festiviteiten plaats in de maand augustus en duurden ze een hele maand, dat is tegenwoordig dus wat korter. Op 1 november herdenkt men voornamelijk gestorven kinderen, op 2 november de gestorven volwassenen. Het hele jaar door verzamelt men spulletjes die men aan de doden kan offeren, zoals speelgoed, drank en eten (al worden die laatste twee vooral door de levenden genuttigd). De graven worden schoongemaakt en versierd en er worden kussens en dekens neergelegd zodat de doden kunnen rusten. Door de straten trekken bonte parades, en gigantische skeletten prijken op de praalwagens.

Skeletten en schedels zijn belangrijke symbolen voor het Mexicaanse dodenfeest, je ziet ze overal, zelfs in het snoepgoed gemaakt van marsepein en suikerwerk. Ook worden er hele taferelen nagebootst met kleine skeletjes, tja, het is weer eens wat anders dan lego. Heel populair is de ‘Catrina’, een elegant damesskelet, afgeleid van de Aztecgodin Mictecacihuatl. Haar beeltenis, in 1913 getekend door José Guadalupe Posada, was aanvankelijk satirisch bedoeld, maar is tegenwoordig het symbool van Dia de los Muertos.

Als je meer wilt weten over Dia de los Muertos kan ik het spel Grim Fandango aanbevelen, een zeer vermakelijke adventure van LucasArts gesitueerd in het dodenrijk en met veel aandacht voor het Mexicaanse dodenfeest. Ook kun je op 31 oktober terecht op begraafplaats Zuylen in Breda, waar Electron een Nederlandse variant van Dia de los Muertos organiseert. Voor diegenen die zelf de doden willen eren met een lekker dodenbrood is hier het recept.

Fijne feestdagen!